RÖPORTAJ: MERVE KAYA
FOTO: SALİM ÜNAL
Türkiye'de cephelerdeki temel sorun nedir?
İnşaatlarda cephenin çözümü genelde sona bırakılıyor. Bir inşaatta proje ve ruhsat aşamasında mimari, zemin, statik, elektrik, mekanik, ısı yalıtım gibi projeler inşaat başlamadan hazırlandığı ve onaylandığı halde cephe ile ilgili bir onaylı uygulama projesi hazırlanmıyor. Ortada onaylı bir proje olmadığı için de konu müteahhitlerin inisiyatifine kalıyor. Müteahhit inşaat yapım süreci içinde cephe tasarımında ve malzeme seçiminde önemli değişikliklere gidebiliyor ve hatta bazen yepyeni bir cephe tasarımı yapabiliyor. Bu sebepten tasarıma uygun malzeme seçimi ve yapılan uygulamanın denetimi de sağlanamıyor. Bu denetimsizlik inşaat bitimi sonrası karşımıza çıkan türlü cephe sorunlarına taban hazırlıyor.
Bu sorunların çözümü için CEPHEDER ne öneriyor?
Binaların öncelikle onaylı bir cephe uygulama projesi olmalı. Bu proje doğrultusunda, malzeme seçimi ve uygulama süreci teknik şartname, föyler ve uygulama yöntemi esaslarına göre aşama aşama denetlenmelidir. Onaysız bir sonraki aşamaya geçilememelidir. Onay sistemi ile hata zamanında tespit edilebilir, zarar büyümeden önlemi alınabilip düzeltilebilir ve olası çok daha büyük zararların önüne geçilebilir.
Cephelerdeki iş güvenliği konusu oldukça önem arz ediyor. Gerekli uygulamalar ve düzenlemeler yapılıyor mu? Bu konudaki düşüncelerinizi öğrenebilir miyim?
Son 20 yılda yine burada da önemli gelişmeler oldu. İş Güvenliği birimi kuruldu, işler tehlike seviyelerine göre sınıflandırıldı. O işlerin yapılabilmesi için ilgili tehlike sınıfına ait yetki belgeli uzmanlar atandı ve o uzmanların gözetim ve denetiminde iş süreçleri yönetildi. Defalarca şahit oldum, İSG uzmanı gerekirse uygulamayı durdurabilir ekipleri cepheden indirebilir, Güvenlikli İskele Sistemi’ne geçildi. (Ahşap iskeleden Güvenlikli iskeleye geçişi iyi bilirim)
Cepheler 30 yıl önce genelde ahşap iskelelerle yapılırdı, sonra ahşap kalaslı metal boru tipi H iskeleler, saç kalaslı H iskeleler, son olarak da Güvenlikli merdivenli Galvaniz iskeleler. Şimdilerde güvenlikli iskele cepheye bütün sağlık taramalarından geçmiş, yüksekte çalışmasına manisi olmayan, iskele kurabilir ustalık sertifikalı ustalarca kuruluyor, yetkili bir mühendis tarafından statik olarak onaylanıyor, gerekli durumlarda yıldırım için elektrik topraklaması da yapılıyor.
Bu iskelelerde çalışan ekipler İSG uzmanı gözetiminde uygulamalarına devam edebiliyor.
Bunların hepsi tabi ki çok önemli gelişmeler.
Cephe sistemlerinin performansını etkileyen faktörler nelerdir?
Cephenin performansını etkileyen birçok faktör vardır ama ben listenin başına uygulamayı koyarım, zira kötü bir malzeme iyi bir işçilikle kabul edilebilir ama iyi bir malzeme kötü bir işçilikle asla kabul edilmez. Uygulama ve malzemeye ilaveten, cephe uygulama projesi ve detay çözümleri cephe sistemlerinin performansında çok önemlidir. Örneğin malzeme ve işçilikten bağımsız, damlalık detayı gözetilerek tasarlanmış bir bina güzel yaşlanır. Yağmura bağlı cephe yüzeyinde izler oluşmaz. Çevrenizdeki binalara dikkat edin, cephelerinde yağmura bağlı su yolu izleri gördüğünüz binaların damlalık tasarımları doğru değildir. Aksi olsa su yolu görünmezdi.
Performans elbet bir bütündür, hiçbiri diğerinden az ya da üstün değildir, bileşenlerden birindeki zafiyet toplam performansı etkileyecektir. Dolayısıyla cephe konusunun, tasarım aşamasından projelendirmeye ve nihayetinde de uygulamaya kadar tek bir sorumlusunun olmasının yaşanan sıkıntıları minimize etmek için ihtiyacımız olan anahtar olduğuna inanıyorum.
RÖPORTAJIN TAMAMI ST ÇATI CEPHE DERGİSİNİN HAZİRAN SAYISINDA!
https://dergi.stendustri.com.tr/stekleri/st-cati-cephe.html link üzerinden "ÇATI CEPHE" dergisine ulaşabilirsiniz.