Yeşim Kozanlı Architecture & Interior Design Kurucusu, İç Mimar Yeşim Kozanlı ile havuz ve peyzaj konularında bir söyleşi gerçekleştirdik. Kozanlı, havuz ve çevre düzenlemesini doğal peyzajla uyumlu hale getirmek için tasarım prensibi önerilerini ve bakım maliyetlerini en aza indirmek ve sürdürülebilir bir sistem oluşturmak için malzeme ve bitki türlerini bizlerle paylaştı.
FOTO: Yeşim Kozanlı Architecture & Interior Design Kurucusu, İç Mimar Yeşim Kozanlı
Havuz ve çevre düzenlemesini doğal peyzajla uyumlu hale getirmek için hangi tasarım prensiplerini önerirsiniz?
Havuz ve çevresini doğal peyzajla uyumlu hale getirmek için öncelikle doğanın dilini anlamak ve tasarımın çevresiyle organik bir ilişki kurmasını sağlamak gerekir. Bu uyumu yakalamak için birkaç temel prensibi benimsiyorum.
İlk olarak, peyzajın devamlılığını sağlamak büyük önem taşıyor. Havuz, çevresindeki doğal doku ile bütünleşmeli, bulunduğu alanın topoğrafyasına ve mevcut bitki örtüsüne saygılı bir şekilde tasarlanmalı. Sert geometrik formlar yerine, doğal akışları ve suyun hareketini takip eden, toprağa ve bitkilere uyumlu formlar tercih edilmeli.
Tasarımın doğallığını güçlendiren en önemli unsurlardan biri de malzeme seçimi. Havuz kenarında ve çevresinde doğal taşlar, ahşap dokular ve doğayla bütünleşen malzemeler kullanılarak yapaylık hissi ortadan kaldırılabilir. Sürdürülebilir ve yerel malzemeler tercih edilerek çevreye duyarlı bir yaklaşım benimsenmeli.
Bunun yanında, biyofilik tasarım yaklaşımı, insan ile doğa arasındaki bağı güçlendiren bir yöntem olarak öne çıkıyor. Doğal gölet sistemleri, biyolojik filtrasyon mekanizmaları ve suyun doğal akışını taklit eden tasarım ögeleriyle havuz, sadece bir yüzme alanı değil, doğanın bir parçası gibi hissedilen bir alan hâline getirilebilir.
Aydınlatma ise doğal ışık ve su ilişkisini güçlendiren bir unsurdur. Gündüz suyun güneş ışığını yansıtması sağlanırken, gece için sıcak tonlu ve loş ışıklandırmalar kullanarak doğal ortamın huzurlu atmosferi korunabilir. Doğal peyzajla uyumlu bir havuz tasarlamak, yalnızca estetik bir seçim değil, aynı zamanda çevresel bir sorumluluktur. Tasarımın doğayı tamamlayan, ona zarar vermeyen ve bulunduğu alanın ruhuna katkıda bulunan bir anlayışla ele alınması gerektiğine inanıyorum.
Bakım maliyetlerini en aza indirmek ve sürdürülebilir bir sistem oluşturmak için hangi malzeme ve bitki türlerini tavsiye edersiniz?
Doğru seçimler, su ve enerji tasarrufu sağlarken aynı zamanda doğal ekosistemle uyumlu bir ortam oluşturur. Öncelikle malzeme seçiminde dayanıklılık ve doğallık en önemli kriterlerden biridir. Havuz çevresinde kullanılan yüzey malzemeleri hem estetik hem de fonksiyonel olmalıdır. Doğal taşlar (bazalt, kireçtaşı, traverten), ahşap kompozitler ve geri dönüştürülmüş malzemeler hem uzun ömürlü hem de minimum bakım gerektiren seçeneklerdir. Ahşap yerine kompozit malzemeler kullanarak çürüme ve bakım ihtiyacını azaltabiliriz.
Su tüketimini azaltmak için yerel ve kuraklığa dayanıklı bitkiler öncelikli olmalıdır. Yerel türler, bölgenin iklim koşullarına alışkın oldukları için daha az su ve bakım gerektirir. Lavanta, adaçayı, biberiye, sedum türleri ve zakkum gibi bitkiler hem estetik hem de sürdürülebilirlik açısından idealdir. Bunlar, su tüketimini minimize ederken aynı zamanda doğal bir görünüm sunar.
Çim alanlar yüksek su ve bakım ihtiyacı gerektirdiği için mümkün olduğunca yer örtücü bitkiler ile değiştirilebilir. Kuraklığa dayanıklı sarmaşıklar ve sedum bitkileri, hem estetik bir yüzey oluşturur hem de bakım maliyetlerini düşürür. Gölgeleme ve mikro klima yaratmak için yerel ağaçlar kullanılmalıdır.
Güneş enerjisiyle çalışan aydınlatma sistemleri ve düşük enerji tüketimli pompalar kullanarak enerji maliyetlerini düşürmek mümkündür. LED ışıklandırmalar ve akıllı sulama sistemleri, su ve enerji tüketimini optimize eden önemli unsurlardır.
Havuz alanında gölge, mahremiyet ve estetik dengesini sağlamak için nasıl bir peyzaj tasarımı önerirsiniz?
Havuz alanında gölge, mahremiyet ve estetik dengesini sağlamak için tasarımın doğal ve fonksiyonel unsurlar ile kurgulanması gerekir. Doğru bitkilendirme, yapısal öğeler ve malzeme seçimleriyle, alanın konforunu artırırken estetik bir bütünlük sağlanabilir.
Öncelikle gölgelendirme için doğal ve yapısal çözümleri bir arada düşünmek gerekir. Doğal gölge oluşturmanın en iyi yolu, bölgeye uygun geniş yapraklı ağaçlar kullanmaktır. Zeytin, çınar, keçiboynuzu ve akasya gibi ağaçlar, hem doğal bir serinlik sağlar hem de mekânın peyzajına karakter katar. Daha hızlı sonuç almak için bambu, sarmaşık ve asma gibi tırmanıcı bitkilerle desteklenmiş pergola sistemleri kullanılabilir.
Mahremiyet sağlamak için yeşil duvarlar, sık bitki örtüsü ve doğal bariyerler tercih edilmelidir. Çit yerine doğal bitki perdeleri oluşturmak için fundalar, defne, şimşir, zakkum ve bambu gibi sık dokulu bitkiler kullanılabilir. Bu tür bitkiler, rüzgarı da keserek havuz alanında daha konforlu bir mikro iklim yaratır. Alternatif olarak, ahşap paneller, taş duvarlar veya metal fileler üzerine sarmaşık bitkileri kullanılarak doğal ve modern bir mahremiyet çözümü oluşturulabilir.
Estetik dengeyi korumak için malzeme ve bitki uyumu göz önünde bulundurulmalıdır. Doğal taş döşemeler, ahşap deckler ve suyun yansıtıcı etkisini artıran açık tonlu zeminler havuz alanına şıklık katar. Yeşil alanları sadece sınır elemanı olarak değil, mekânın içine de dahil etmek önemlidir. Saksılarda sukulentler, lavanta, biberiye gibi kokulu bitkiler kullanarak hem görsel hem de duyusal bir zenginlik elde edilebilir.
