Röportaj: Murat Tanık
Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye, yıllık 280 bin adet kurulu kapasitede benzinli ve hibrit Corolla modelleri ile hibrit ve şarj edilebilir (PHEV) yeni nesil C-HR modellerini ve araçların PHEV bataryalarını 5 bin çalışanla birlikte Sakarya tesislerinde üretiyor. 2023 yılı itibariyle 308 milyon euro ilave yatırımla Hibrit ve Şarj Edilebilir Hibrit (PHEV) yeni nesil C-HR üretimine başladıklarını, bununla birlikte PHEV batarya hattı ve ileri teknolojiye sahip çevreci üretim yapan plastik fabrikası yeni boya hattını devreye aldıklarının altını çizen Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye Genel Müdür ve CEO’su Erdoğan Şahin, yeni boyahane hattındaki toplam 44 adet robotla birlikte toplam 737 adet robotla 3 vardiya 6 gün çalışma prensibiyle üretim yaptıklarını açıkladı. Erdoğan Şahin Bey sorularımıza şu yanıtları verdi:
ST : Erdoğan Bey, Toyota Türkiye’nin yapılanmasını ve yakın dönem iş gündeminizi anlatmanızı rica ediyoruz.
Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye 1990 yılında kuruldu ve 1994 yılında yıllık 50 bin adet kapasite ile otomobil üretimine başladı. 2002 yılında iki vardiya çalışma düzenine geçilerek yıllık kapasitemiz 150 bin adete çıktı. Aynı yıl yeni Corolla modelimizle birlikte ilk ihracat operasyonumuzu da başlattık. 2004 yılında Türkiye’nin ilk MPV modeli olan Verso üretimine başladık. 2016 yılında kapasitemizi 280 bin adede çıkararak 3 vardiya 6 gün çalışma düzenine geçtik. Bu yatırımla birlikte bir başka ilke imza atararak Türkiye’nin ilk hibrit otomobili C-HR modelini üretmeye başladık. C-HR ile birlikte Kuzey Amerika destinasyonu dahil ihracat yelpazemizi 150 ülkeye çıkararak küresel ihracatçı konumuna yükseldik.
2023 yılı son çeyreğinde devreye aldığımız yeni nesil C-HR projesi ile birlikte Türkiye’nin ilk şarj edilebilir hibrit (PHEV) dünyada ilk defa fabrikamızda üretmeye başladık. Ayrıca yeni kurulan batarya hattımızla Avrupa’da şarj edilebilir otomobilin yanısıra batarya üretimi yapan ilk fabrika olmanın da gururuyla Toyota’nın Avrupa’daki elektrifikasyon dönüşümünde kritik rol üstlendik. Bu projenin çıktıları, sürdürülebilir bir mobilite vizyonuna katkı sağlayacak, ülke ekonomisinde katma değer yaratacak ve Toyota’nın küresel karbon nötr hedefine ulaşma yolunda önemli bir adımı temsil edecek.
Halihazırda 1 milyon metre kare alan içerisinde 649 bin metre kare kullanım alanında yıllık 280 bin adet kurulu kapasitede benzinli ve hibrit Corolla modelleri ile hibrit ve şarj edilebilir (PHEV) yeni nesil C-HR modellerini ve araçların PHEV bataryalarını 5 bin çalışanımızla birlikte Sakarya tesislerimizde üretiyoruz.
ST : 2023 yılını değerlendirerek, 2024 için yeni yatırım planlarınızı ve hedeflerinizi paylaşır mısınız?
2023 yılı itibarıyla 308 milyon euro ilave yatırımla Hibrit ve Şarj Edilebilir Hibrit (PHEV) yeni nesil C-HR üretimine başladık, bununla birlikte PHEV batarya hattımızı ve ileri teknolojiye sahip çevreci üretim yapan plastik fabrikası yeni boya hattını devreye aldık. Bir sonraki projemize kadar mevcut C-HR ve Corolla modellerimizi yüksek verimlilik ve üstün kalite ile üreterek müşterilerimizin beğenisine sunmaya devam edeceğiz.
ST : Fabrikanızdaki robot uygulamaları hakkında bilgi verir misiniz? Üretimin hangi hattında ve uygulamalarında, toplam kaç adet robot kullanıyorsunuz?
Üretimin ilk aşaması, Pres Fabrikası’nda rulo çelik sacların yüksek tonajlı pres makinelerinde şekillendirilerek oluşan gövde parçaları ve yan sanayiden gelen parçaların çeşitli kaynak yöntemleri kullanılarak birleştirilmesiyle başlıyor. Bazı parçalar, operatörler tarafından, bazıları ise robotlar tarafından üretiliyor. Kaynak Fabrikası’nda ise operatörler ve robotlar tarafından üretilen parçalarla gövde oluşturuluyor. Kaynak Fabrikası’nda %100 otomasyonla çalışan 640 adet robot kullanılmaktadır. Ardından, gövde Boya Fabrikası’na ulaşmak üzere konveyörle iletiliyor ve burada elektro kataforez kaplama, mastik ve son kat boya gibi işlemlerden geçiyor. Gövde boyama işleminin tamamının robotlar tarafından yapıldığı boya fabrikamızda boyama ve kalite kontrol işlerinde kullanılan toplam 53 adet robot bulunmaktadır. Plastik fabrikamızda ise 2023 yılı son çeyreğinde devreye giren yeni boyahane hattıyla birlikte enjeksiyon ve boyama proseslerinde toplam 44 adet robot görev yapmaktadır. Yani toplamda 737 adet robotla 3 vardiya 6 gün çalışma prensibiyle üretim yapıyoruz. Ayrıca ekonomik ömrünü tamamlamış robotlar bünyemizdeki mühendisler ve teknisyenler tarafından yeniden tasarlanarak parça elleçleme ve transferi gibi işlerde üretim proseslerine dahil edilmektedir.
Belirttiğimiz üzere fabrikamızda kullandığımız robot sayısı ve otomasyon oranı çok yüksek, endüstri 4.0 seviyesinde üretim yapıyoruz ve sektördeki gelişmeleri yakından takip edip verimliliği ve kaliteyi artıracak, karbon nötr hedeflerimiz doğrultusunda her türlü yeniliği ve teknolojiyi fabrikamıza getiriyoruz. Son olarak devreye aldığımız plastik fabrikası su bazlı yeni boya hattımızı buna örnek olarak gösterebiliriz. Bunun dışında fabrika içerisinde birçok proseste tasarımı ve yazılımı kendi mühendislerimiz ve teknisyenlerimiz tarafından geliştirilen sektörde alanında ilk robotik ekipmanlarla uygulaması zor ve kritik işleri bu ekipmanlara yaptırarak verimliği ve kaliteyi üst seviyede tutuyoruz. Ayrıca geliştirdiğimiz bu ekipmanları Avrupa’daki diğer Toyota Fabrikaları ile paylaşarak onların da bu gelişmelerden faydalanmasını sağlıyoruz
ST : Sanayide Dijital Dönüşüm vizyonunuz nedir? Başarılı örnek uygulamalarınızdan bahseder misiniz?
Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye olarak dijital dönüşümün önemini vurguluyoruz ve bu alandaki çabalarımızı hızlandırmak adına 2019'da organizasyonel değişiklikler yaparak Sistem Geliştirme Grubu’nu kurduk. Genel müdürlüğümüzün vizyonu; sadece yeni üretim teknolojileri geliştirmekle kalmayıp, aynı zamanda imalat sektörüne ve insan gelişimine katkı sağlayarak nitelikli işgücü ve yan sanayi oluşturmaktır. Bu doğrultuda, robotlar ve yapay zeka teknolojileriyle işbirlikçi ve güvenilir insansız kalite kontrol uygulamaları geliştiriyoruz. Üniversite-sanayi iş birlikleri çerçevesinde birçok verimli projeyi hayata geçiriyoruz. Ayrıca, dijitalleşmeyle birlikte verimliliği artırmak ve süreçleri iyileştirmek adına AR-GE ve üretim süreçlerinde dijital çözümler geliştiriyoruz. Bu sayede daha hızlı, esnek ve rekabetçi bir üretim ortamı oluşturmayı hedefliyoruz. Dijital dönüşümün bir parçası olarak, fabrika otomasyonunu artırarak üretimde verimliliği ve kaliteyi yükseltmek için akıllı makineler ve sensörler kullanıyoruz. Böylece üretim süreçlerinde daha fazla esneklik ve optimize edilmiş operasyonlar elde ediyoruz. Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye olarak, dijitalleşme ve yenilikçi teknolojilerle sadece kendi süreçlerimizi geliştirmekle kalmıyor, aynı zamanda endüstriye liderlik eden bir oyuncu olma vizyonumuzu güçlendiriyoruz.
ERDOĞAN ŞAHİN KİMDİR?
1992 yılında henüz kurulmuş olan Toyotasa’da Kalite Mühendisi olarak Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye’deki serüvenime başladım. Ardından Japonya’da geçirdiğim iki yıllık eğitim süreci, Toyota’nın üretim süreçlerini derinlemesine anlama ve kültürlerarası deneyim kazanma fırsatı sundu. 1994 yılında ise, Türkiye'de üretilen ilk Toyota modeli olan 7. nesil Corolla'nın üretim hazırlıklarını yapan ekibin bir parçası oldum. Yıllar geçtikçe farklı pozisyonlarda üst düzey sorumluluklar aldım ve her bir modelin üretim sürecinde aktif bir rol oynadım.
2013-2016 yılları arasında Brüksel merkezli Toyota Avrupa Lojistik Direktörlüğü pozisyonunda bulunarak, Avrupa pazarındaki dinamikleri yakından takip etme ve yönlendirme şansı elde ettim. 2017’de Türkiye'de Üretimden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak atandım ve bu süreçte Türkiye'deki operasyonların yönetimini üstlendim.
2020 yılının ağustos ayında başladığım Toyota Çekya Fabrikası’ndaki Proje Şef Liderliği görevimi, 2021 sonunda tamamladım. 1 Ocak 2022'den itibaren Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye A.Ş.’de Genel Müdür ve CEO olarak görevime devam ediyorum. Bu süreç boyunca, Toyota'nın kalitesine ve sürekli gelişim felsefesine olan bağlılığımı sürdürerek, otomotiv endüstrisindeki değişimlere liderlik etme şansını yakaladım. Gelecekte de bu tutkuyla çalışmaya devam etmek için sabırsızlanıyorum.