BAB Architects Kurucu Ortağı, Mimar İrem Arıbaş, ST İnşaat Yapı & Malzeme dergisinin nisan sayısı için açıklamalarda bulundu. Nisan sayısının "Mimarlar Anlatıyor" bölümü için konuşan Arıbaş, "Akıllı Bina Teknolojilerinin Mimariye Entegrasyonu" hakkında "Akıllı bina teknolojilerinin tasarım kararlarını zenginleştiren ve tasarımcıyı özgürleştiren bir etkisi var. Bu teknolojiler, mimara veri tabanlı analizler ile kullanıcı odaklı çözümleri geliştirme fırsatı sunuyor." dedi.
FOTO: BAB Architects Kurucu Ortağı, Mimar İrem Arıbaş
Akıllı bina teknolojilerinin mimari tasarım sürecine nasıl etki ettiğini düşünüyorsunuz? Bu teknolojilerin kullanımı, mekanların estetik ve işlevselliği üzerinde nasıl bir değişim yaratıyor?
Akıllı bina teknolojilerinin tasarım kararlarını zenginleştiren ve tasarımcıyı özgürleştiren bir etkisi var. Bu teknolojiler, mimara veri tabanlı analizler ile kullanıcı odaklı çözümleri geliştirme fırsatı sunuyor. Bu da mimari yaklaşımımızı daha yenilikçi bir tasarım anlayışına taşımış oluyor. Kullanıcı için artık tek bir mekan içerisinde, birbirine kolayca dönüşebilen birden fazla kullanım senaryosu yaratabilmek çok daha mümkün. Enerji verimliliği, konfor ve sürdürülebilirlik konuları ise alanımızda her dönemin temel sorumlulukları. Günümüzün akıllı sistemleri, sağladığı esneklik ve adaptasyon yeteneği sayesinde tasarımları çok daha sürdürülebilir ve kullanıcı dostu hale getiriyor.
Akıllı binalarda enerji verimliliğini artırmak için kullanılan teknolojilerden bazılarını paylaşabilir misiniz? Mimari açıdan bu sistemlerin entegrasyonu nasıl sağlanıyor?
Enerji verimliliğini artırmak için güneş panelleri, aydınlatma otomasyonları, akıllı iklimlendirme ve sensör bazlı enerji yönetim sistemleri örneklerden bazıları. Bu teknolojiler, tasarımın erken aşamasında binanın yönelimi ve tasarımıyla birlikte ele alınarak entegre edildiğinde form ve fonksiyon ilişkisinde çok daha bütünsel sonuçlara ulaşıyoruz.
Akıllı bina sistemlerinin güvenlik ve erişilebilirlik açısından sağladığı faydaları mimari tasarım perspektifinden nasıl değerlendiriyorsunuz?
Yüz tanıma veya akıllı kartlı giriş kontrolleri gibi akıllı teknolojiler, güvenliği artırırken erişilebilirliği kolaylaştırıyor. Bu entegrasyon, mekanları daha güvenli ve kapsayıcı bir hale getiriyor. Mekansal konfor sadece yapısal kriterlerle sınırlı olmamalı, tasarlarken psikolojik konforu gözetmediğimiz her proje yarım kalmış olacaktır. Özellikle kamusal alanlar için tasarladığımız projelerde güvenli ve kapsayıcı bir mekansal algı oluşturmak adına bu sistemler sıklıkla kullandığımız çözüm elemanları.
Akıllı bina teknolojilerinin gelecekte mimarinin evriminde oynayacağı rol hakkında ne düşünüyorsunuz? Bu teknolojilerin tasarımda nasıl bir dönüşüm yaratmasını bekliyorsunuz?
Mimari, en eski çağlardan beri insanın güvende ve ait hissetme ihtiyacından doğan barınma, bir çatı altına sığınma dürtüsünün ürünü. Bu anlamda, temel ihtiyaç hep yerinde sabit. Konfor arayışımızdan doğanlar ise gelişerek dönüşüyor elbet. Demek istediğim; öncelikle bu ana fikri ve duyguyu unutmadan projelere bu teknolojilerin uyarlanması gerekliliği. Akıllı sistemlerin verimli bir araç olarak kullanımıyla tasarım süreçlerini veri odaklı ve mekanları daha etkileşimli, kullanıcı merkezli hale getireceğini düşünüyorum. Özellikle yapay zeka gibi gelişmeler sayesinde tasarımlar, kullanıcının ihtiyaç ve davranışlarına göre sürekli olarak kendini güncelleyen adaptif mekanlara dönüşecektir.
Akıllı bina teknolojileri ile mimari tasarım arasında karşılaşılan en büyük zorluklar nelerdir? Bu zorlukları aşmak için hangi stratejiler öneriyorsunuz?
Zorluklar, yüksek maliyetler. Bunları aşmak için, öncelikle sürdürülebilirlik kapsamında yönetmeliklerle sabitlenen regülasyonlar getirilmeli ve toplum, yapılan mali yatırımların uzun vadede çok daha karlı bir geri dönüş sağlayacağı ile ilgili eğitilmeli.