Güneş enerjisi, kaynağı Güneş olan ısı ve parlak ışıktır. Güneş’in çekirdeğinde yer alan füzyon süreciyle açığa çıkan ışınım enerjisidir. Artan nüfus ve ilerleyen teknoloji sonucu insanlığın enerjiye bağımlılığı gün geçtikçe daha da çok artıyor. Tarihsel sürece baktığımızda sanayinin ilerlemesiyle atmosfere yaydığımız zehirli gazlar yüzünden gezegenimize çok fazla zarar verdik. Sıcaklıkların artması sonucu dünya her gün daha büyük felaketlerle karşı karşıya kalıyor. Birçok ülke endüstri ve hayat için gerekli olan enerji kaynağında yenilenebilir enerji kaynaklarına yöneldi. Dünya sıcaklığının düşürülmesi için taahhütler verildi, sürdürülebilir kaynak kullanımlarına yatırım yapılmaya başlandı. Tabi henüz olumlu bir sonuç alınamasa da geleceğe yaşanabilir bir dünya bırakmak için yenilenebilir enerji kaynakları hayatımızın önemli bir noktasında yer edinmeye devam ediyor. Hem bireysel hem de işletmeler açısından enerji de verimlilik ve tasarruf sağlamak çok önemli. Güneşten enerji üretmek ve bu enerjiyi verimli kullanabilmek bu konuya dair her detayı Sektör Profesyoneli Fatih Gürcü ile değerlendirdik.
Lineer Solar Enerji Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Gürcü ile güneş enerji sistem kurulumları üzerine konuştuk.
GES kurmaya karar veren bir şirket nereden başlamalı?
Bu yatırımı yapacak firmanın iyi bir partner firmayla yola çıkması çok önemli ve yatırımı yapmaya karar vermesi için önce buna ihtiyacının olduğunu fark etmesi gerekiyor. Mesela büyük bir elektrik faturası ya da üretim veya farklı alanlarda iştigalleri olan şirketlerin elektrik sarfiyatları olması lazım ve bununda tasarruf edilebilir bir büyüklüğe erişmesi lazım. Bunu söyleme sebebim, yatırıma ayrılacak bütçeden kaynaklı iş bu noktaya geldikten sonra iyi bir partner firmayla yola başlamaları çok önemli. Peki bu ehil firma ne yapar? İlk olarak Organize Sanayi Bölgeleri’nde ya da bu bölge değilse de yerel dağıtıcının olduğu birime olduğu birime il ya da bölge müdürlüğüne istenilen evrakları toparlayıp başvuruyu yapar. Kendi bağlantılı sözleşme gücü kadar veya kendine ait özel bir trafosu varsa trafo gücü kadar sanayici ise veya tarımsal alan sulama aboneliği var ise 2 katı kadar bir enerji müsaadesine başvurması gerekiyor. Bu başvuru sonrası sorumlu bir mühendis tarafından projelendirme yapılması gerekiyor. Bu süreçler tamamlanınca yatırım yapılacak proje kuruluma hazır hale geliyor. Yatırım yapılacağı zaman doğru ve işi bilen bir firmayla yola çıkılması süreci daha da hızlandırır.
YATIRIMDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN PARAMETRELER
Yatırımı yapacak firmaları için parametreler neler?
Bu noktada en önemlisi kullanılacak malzemelerin A plus olması gerekiyor. İyi ve kaliteli markalar, referanslar, backgroundlar, test edilmiş bir saha ve bu saha test sonuçlarına göre mükemmele yakın olan malzemelerle santrali kurmak firmalar için çok önemli. Tabi burada asıl kıymetli olan iyi malzemeyi işi bilen bir mühendisliğe teslim etmek. Mühendislik ve kurulumun kaliteli olması yatırım yapan firmayı iyi bir sonuca götürecektir.
Çatı üzerine GES yapmanın avantajları ve dezavantajları?
Öncelikle şunu belirtmeliyim hem çatıya hem de araziye kurulum yapmanın negatif ve pozitif yanları var. Çatı özelinden başlayalım, Türkiye’de binaların çatıları 7-9 derece arasında ve çatı kurulumda sahaya uymak zorundasınız, çatı 7-9 derece olduğunda 15 dereceye kurulum yapılmaz. Bu sadece dereceyle ilgili değil statik anlamında da elverişli değil. Bu durum kurulum maliyetlerini yukarı çeker ve yatırımı engeller. Çatıda 7-9 derece kaldığı için güneş ışığını doğru şekilde alamaz. Türkiye’de normalde arazi kurulumda İç Anadolu hattında bir kurulumla 1.800 kw saatlik üretimi çok rahat yakalayabilirsiniz. Ama arazide yakaladığınız bu değer eğer çatıda ışın alımı çok ise bile maksimum 1 milyon 600-650 bin megavat saat gibi bir enerji kazancı sağlayabilirsiniz. Burada baktığınızda %10-%15 gibi bir verim kaybı var. Aslında çatının tek dezavantajı araziye göre yaşadığı bu yüzdelik kayıptır diyebiliriz. Avantajları neler; ilk olarak bir arıza yaşanması durumunda ani müdahale edebilirsiniz. Ayrıca rahat bir şekilde işletme finansından tasarruf edebileceğiniz elinizin altında olan bir yatırımınız var. İkincisi, yerinde üret yerinde tüket olduğu için iletim hattına girmeden GES panosundan çıktıktan sonra ana panodan işletmenin ihtiyacı varken içeriye tekrar girip kayıp kaçak olmadan o enerjiyi daha verimli hale getirip kullanabiliyorsunuz. Üçüncüsü, kendi trafonuz olduğu için ek bir trafo maliyetiniz olmuyor. Son olarak, Altyapı olduğu için ekstra bir maliyet gerektirmiyor, sistem kurulup devreye alındıktan sonra herhangi bir güvenlik önlemine ihtiyaç duymuyorsanız. Tek dezavantajınız açıdan kaynaklı üretim kaybıdır. Arazinin ne büyük avantajı saha eğimi ne olursa olsun altyapının statiğiyle o açıyı doğru bir şekilde ayarlayıp maksimum verimi elde edebilirsiniz.