Yenilenebilir enerjinin son yıllarda endüstri dünyasına hâkim olmasıyla beraber yeni kurallar ve kavramlar hayatımıza dahil oldu. Enerji verimliliğine dair her şey!
Yaşam alanlarımızın standardında, hizmet kalitesinde ayrıca endüstriyel işletmelerde; üretim kalitesinin ve hacminin düşüşüne sebebiyet vermeden, birim ve ürün miktarı başına denk gelen enerji tüketiminin azaltılmasına enerji verimliliği diyoruz. Enerji verimliliği; artan enerji ihtiyacının karşılanmasında en temiz ve en ucuz enerji kaynağıdır.
ENERJİ VERİMLİLİĞİNDE KARARLI KALICI VE ETKİLİ OLMAK
Enerji verimliliği hem ekonomik hem de çevreye daha duyarlı bir sistemin oluşmasıyla doğrudan bağlantılıdır. Bu noktada en önemli unsur dünya ekonomik düzeninin yöneticisi olan sanayinin enerji verimliliği konusunda kararlı, kalıcı, etkili bir düzen oluşturmasıdır.
Vat Enerji Hizmetleri Genel Müdürü Altuğ Karataş enerji verimliliğini bizler için tanımlayabilir misiniz?
Enerji verimliliğini şu şekilde tanımlayabilirim; Ürettiğimiz ürünün kalitesini değiştirmeden bulunduğumuz odanın ya da alanın iklim konforunu değiştirmeden aynı ürünü aynı kalitede üretmek şartıyla aynı iklim konforunu sağlamak şartıyla ama daha az enerjiyle aynı işi yaptığımız zaman enerji verimliliği sağlamış oluyoruz.
Enerji verimliliği ve tasarruf arasında nasıl bir fark olduğu tüketici ve üretici tarafından tam olarak bilinmemekte. Hem tüketicilerin hem de üreticilerin aklını karıştıran temel sorulardan biri verimlilik mi yoksa tasarruf mu sağlıyoruz?
Enerji verimliliği neticesinde tabi ki kullandığımız yakıtlardan veya kullandığımız enerji çeşidinden tasarruf ediyoruz. Fakat enerji verimliliği işleminin sonucunda enerji tasarrufu oluşurken her enerji tasarrufu işlemi bir enerji verimliliği değildir. Örnek vermem gerekirse; her iki ampulden birini söndürmek enerji verimliliği değildir, aynı odada ışık şiddetini sağlık şartlarına uygun olarak daha az enerjiyle üretiyorsak işte buna enerji verimliliği diyebiliriz.
Enerji verimliliği ve tüketimi konusu uzun zamandır dünya gündemini meşgul etmekte hem bireysel hem de endüstride tüketim nasıl azaltılır verimlilik nasıl artar soruları çok sık gündeme geliyor. Ülkemiz, bu noktada verimliliği desteklemek adına Enerji Verimliliği Kanununu 2007 yılında yürürlüğe koydu. Kanun ile enerjinin etkin ve verimli kullanılması, israfın minimize edilmesi, enerji ekonomisinin hafifletilmesi ve çevrenin korunması amaçlanıyor.
Peki bir diğer önemli noktada şu, enerji tüketimini nasıl azaltabiliriz?
Türkiye de toplam enerji harcamasının 3/1 ortalama olarak %30 ile %35 binalarda harcanıyor. Hangi binalarda harcanıyor derseniz; oturduğumuz konutlar, kamu binaları (hastane, okul, üniversite) aynı zamanda özel sektörde oteller, hastaneler, alışveriş merkezleri gibi insan hayatının direkt içinde yer alan çok yoğun yerleri ele alıyoruz. Binalarda en fazla enerjiyi ısıtma ve soğutmada kullanıyoruz. Bu konuda şunu söyleyebilirim; ısıtma ve soğutmada kullanılan enerji gereksiz bir tüketime sebep oluyor burada ciddi bir kayıp söz konusu. Rakamsal olarak örnek vermem gerekirse; ısıtacağımız alanı 1 santigrat daha az ısıtsak harcamış olduğumuz doğalgazdan %7 tasarruf etmiş oluruz. Şöyle bir karşılaştırma yapabiliriz yalıtımlı ve yalıtımsız binalar arasında doğalgaz ya da elektrik tüketimde %40/45 oranında bir fark var. Eğer ki binanız yalıtımlı değilse ödediğiniz faturanın yarısı küresel ısınmaya gidiyor. Tabi ki elektrik tüketimimiz var evlerimizdeki beyaz eşyalar, elektronik ev aletleri, bina asansörleri, fan sistemleri ve daha birçok ekleme yapabiliriz. Son olarak şunu ekleyebilirim bahsettiğim bu alan ve eşyalarda verimlilik potansiyeli var ve arttırılabilir.
ENERJİ VERİMLİLİĞİNDE ENERJİ PERFORMANS SÖZLEŞMESİNİN ÖNEMİ
Kurum ve kuruluşlar için bir diğer önemli nokta ise enerji performans sözleşmesidir. Sözleşme; enerji verimliliği veya yenilenebilir enerji projelerinin ilk yatırım maliyetlerinin gelecek yıllarda sağlanacak tasarruflarla geri kazanılmasına dayalı bir finansman mekanizmasıdır.
ESCON Genel Müdürü Onur Ünlü bizlere enerji performans sözleşmesi hakkında neler söyleyebilir?
Enerji performans sözleşmeleri en yaratıcı enerji finansman yöntemlerinden biri olarak karşımıza çıkıyor. Gelişmiş ülkelerin çoğunda yaygın olarak kullanılıyor. Bundaki amaç ne dersek, bugünün projelerini yarının tasarruflarıyla hayata geçirmek. Ne demek istiyorum, bugün bir ticari bina herhangi bir enerji verimliliği yapacağını düşünelim bunun yatırım bedeli 100 birim olsun 10 birimde tasarruf sağlasın bu açıdan baktığımızda 100/10’dan geri ödeme süresi 10 ay burada elimde 100 lira var mı? Yatırım yapacağım zaman doğru firmayı seçebiliyor muyum? Doğru firmayı seçtim, doğru yatırımı yaptım, 100 lira tasarruf sağlayacak mıyım veya bu proje için kredi 100 kredi kullansam veya aldığım kredi benim diğer ihtiyaçlarım için kredi limitimi bloke eder mi? Yatırımcının karşısına bunlar gibi çok fazla soru çıkıyor. Bu konuyla ilgili son olarak şunu söyleyebilirim, enerji verimliliği yatırımları özünde cebinize para koymuyor cebinizden çıkan parayı azaltıyor.