Bir vinç bir veya daha çok sayıda sabit makara, yine bir veya daha çok sayıda hareketli makara ile duruma göre ip, tel veya zincir ile bir kancadan oluşur. Makara sayısının çokluğu vincin mekanik açıdan ne kadar avantajlı olduğunu belirtir. Eğer bir vinçte dört adet makara varsa yük ağırlığının dörtte biri kadar kuvvet uygulamak yükü kaldırmak için yeterli olur. Bu durumda mekanik avantaj dörttür (ortaokul bilgisi!).
Kreynlerin başlıca tipleri köprü, gantry (Türkçe karşılığı olarak kullanılan gezer vinç ifadesi kanımca hiç uymuyor) ve jib’dir (bomlu, pergel, kollu karşılıkları yine kanımca yeterli değil).
Köprü tipi sabit raylara tutturulmuş bir ya da iki kirişten oluşur.
Gantry kreynler köprü tiplerden kirişleri tutan bir ya da iki adet dikey bacağın var olması ile ayrışırlar. 150 tona kadar taşıyabilen bu türler kendi içlerinde de cantilever (konsol ya da dirsekli), yarım ve çift gantry kategorilerine ayrılırlar. Cantilever kreynler köprülerinin destek ayaklarının ötesine uzanabildiklerinden daha geniş mesafelere hükmederler.
Jib kreynler bir kiriş ile bir dikey eksen (kolon veya duvar) etrafında pivot yapar (basketboldaki pivot oynama buradan gelir). Duvara monte edilmişleri 180 derece, tabana montelileri 360 derece açılarla hareket edebilirler. Jib kreynlerin standart kapasiteleri 5 tona ulaşır.
Kreynlerin kirişleri vincin radyal hareket olanağı kazanmasına yardım eder.
Vinçlerde kreyn olmaz ama her kreynde bir vinç mutlaka bulunur.
