Türkiye’de Yalıtım ve Enerji Verimliliği: Deprem, Finansman Modelleri ve Karbon Nötr Hedefi Türkiye’de Yalıtım ve Enerji Verimliliği: Deprem, Finansman Modelleri ve Karbon Nötr Hedefi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 2024 yılı dördüncü çeyrek Ticari Gayrimenkul Fiyat Endeksi (TGFE) verilerine göre, ticari gayrimenkulde nominal değerde artış yaşanırken, reel olarak düşüş kaydedildi. Enflasyon nedeniyle 2024'te ticari gayrimenkul yatırımları reel getiri sağlamazken, Denge Değerleme Genel Müdür Yardımcısı Latif Aksoy, "Dükkan ve ofisler 2024 yılı son çeyreğine kadar reel getirisini sürdürdü" dedi.

Reel Kayıp Devam Ediyor

TGFE, 2024'te bir önceki çeyreğe göre yüzde 7,3 oranında artarken, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre nominal olarak yüzde 37,6 artış kaydetti. Ancak enflasyon etkisiyle reel bazda yüzde 6,2 oranında düşüş görüldü. Latif Aksoy, "Ticari gayrimenkul fiyat endeksi artışının, enflasyonun altında kalması nedeniyle Türkiye genelinde reel olarak getiri sağlamadığını görüyoruz" dedi.

Pandemi Öncesi Döneme Dönüş

Pandemi öncesi çeyreklik yüzde 5 civarında artan ticari gayrimenkul fiyat endeksi, pandemi döneminde dükkanlarda yüzde 28, ofislerde yüzde 33 seviyelerine kadar yükselmişti. 2021-2023 yıllarında pandeminin etkisiyle süren yukarı yönlü hareket, 2024'te yüzde 5-7 bandında seyretmeye başladı.

Dükkanlarda Yüzde 5,6, Ofislerde Yüzde 8,9 Reel Kayıp

Dükkan ve ofis fiyat endeksleri düşüş trendine devam etti. Aksoy, "2024'te ilk çeyrek sonunda ticari gayrimenkuller enflasyona kıyasla reel getiri sağladı. Ancak ikinci çeyrek itibariyle bu avantaj ortadan kalktı ve reel kayıp yaşamaya başladı. Son çeyrekte dükkanlarda yüzde 5,6, ofislerde ise yüzde 8,9 oranında reel kayıp kaydedildi" dedi.

Ankara Yatırımcısını Korudu

Büyük şehirler arasında dükkan fiyat endeksi en fazla Ankara'da artış gösterdi. Ankara’da dükkan fiyat endeksi yüzde 44 oranında artarak reel getiri kaybını sıfıra yaklaştırdı. Buna karşın, İstanbul ve İzmir’de dükkan fiyatları enflasyonun gerisinde kaldı. İstanbul'da yüzde 29,8 ve İzmir'de yüzde 38 nominal artış kaydedilirken, bu oranlar reel olarak kayıpla sonuçlandı. Ofis fiyatlarında da benzer bir tablo ortaya çıktı: Ankara’da yüzde 35, İstanbul’da yüzde 24,4 ve İzmir’de yüzde 32 oranında nominal artış gözlendi.