Her teknolojik ilerlemeden sonra dünyaya hükmetmek arzusunun da etkisiyle enerjiye sahip olmak en önemli güç belirtisi oldu.
Enerji üretiminde ve tüketiminde önemli olan ekonomik büyümeye olan etkisidir. Ekonomik büyüme; ulusal gelir düzeyinde birey başına düşen ulusal gelirdeki artış anlamına gelir. Ekonomik gelir de yıllar önce tarımsal faaliyetler önem arz ederken endüstriyel gelişmeler sonrası enerji sanayi sektörünün temel taşı olmuştur. Yaşamsal her alanda ayrıca evreni keşifte bile en önemli kaynak enerji oldu. Buda gösteriyor ki enerji olmadan günümüzdeki yaşam standartlarına ulaşmak mümkün değil. Ayrıca artan nüfusla birlikte enerji kullanımı gittikçe arttı. Böylece şu an dünya gündemini meşgul eden en önemli konu enerji, enerji üretimi ve tüketimi.
Enerji üretimi ve tüketimi konusunun önemli detaylarını; İnşaat Yüksek Mühendisi Gürsel Kızıloğlu’ndan değerlendirmesini istedik.
“Enerji sektörünün hem çalışanlara hem enerjiye ihtiyaç duyanlara hem de yatırımlara imkân sağlayan tarafları var. Bunlar içerisinden en önemli alan ise ülke ekonomisine ve geleceğine sağladığı katkıdır. Değişen dünyada enerji temininden çok kısa periyotlarda değişiklikler meydana geldi. Bundan 20 yıl öncesine baktığımızda kömür ve doğalgaz santral yatırımları gündemi meşgul ediyordu. Ekonomik olarak zorluklar, fosil enerjinin tükenme gerçeği ve en önemli fosil yakıt kullanımın çevreye verdiği zarar sonucu dünya ülkeleri yenilenebilir enerjiye yöneldi. Yenilenebilir enerji kaynakları şu an dünya gündeminin tam orta yerinde. Konun bu kadar merkez de olması sonucu güneş, rüzgâr enerjisinin yanında henüz yeteri kadar yayılma göstermemiş biyokütle ve jeotermal santralleri de konuşulur duruma geldi. Bu enerji türlerine yatırım yapmak öncelikli tercihler arasına girdi. Hem hayat koşulları hem doğada ortaya çıkan erozyonların oluşturduğu kaygılar yakın gelecekte belki bugün ki anlamda yenilenebilir enerji kaynaklarının yanında daha başka yeni enerji kaynaklarını gündeme taşıyabilir.”
GÜNÜMÜZÜN EN DEMOKRATİK ENERJİ KAYNAĞI: GÜNEŞ
Enerjinin yenilenebilir tarafı artık gündem olmaktan öte şu an ki ekonomik ve çevresel koşulları şekillendiren bir gerçeklik haline dönüştü. Burada bir diğer önemli konu fosil yakıtlara dair bu zararlı kaynakları hâlâ kullanmaya devam ediyoruz. Bu da ülkemiz adına bizi enerjide dışarı bağımlı hale getiriyor, yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmenin salt sözde kalmama durumu çok önemli kanunlarla, yatırımcı desteklenmeli koşullar uygun hale getirilmeli ki hem yatırımcı hem de bireysel olarak bu enerji türünü kullanmak isteyen kişiler rahatlıkla süreci başlatıp yönetebilsin.
Ahmet Damğacıoğlu; yenilenebilir enerji nedir, fosil yakıtlardan geçiş süreci nasıl ilerliyor değerlendirebilir misiniz?
“Son on yılın en önemli konusu yenilenebilir enerjidir. Peki neden “yenilenebilir” kelimesini kullanıyoruz. Tükenmeden, insanoğluna ihtiyaç duymadan kendi kendini yenileyebiliyor. Doğada oluşan dengesizlikler geçmişe oranla ciddi anlamda değişiklik gösterdi. Bunlara örnek ozon tabaksının delinmesi, kutuplardaki buzulların erimesi, her yıl doğal afetlerdeki artış bu durumlar insanoğlunda şu duyguya sebep oldu, “doğayla ilişkimiz ne halde.” Buda bizleri yenilenebilir enerji kaynaklarına yöneltti sanırım son yılların en doğru hareketine yöneldi insanoğlu. Teknolojik gelişmeler sayesinde yenilenebilir enerji daha ulaşılabilir olan bir yapıya dönüştü.”
Enerji buketi nedir ve global de nasıl çalışmalar yapılıyor bahseder misiniz?
Fosil yakıtlardan yenilenebilir enerjiye bir geçiş var bunu hepimiz yaşıyor, görüyor ve biliyoruz. Tükettiğimiz enerjiye enerji buketi diyoruz. Herhangi bir ülke veya Türkiye fark etmez hepsi için aynı şeyi söylüyoruz hangi enerji türünü kullanıyor veya kullanılan enerji kaynaklarının oransal durumu bu noktalar çok önemli. Yenilenebilir enerjinin toplam payının %40’lara varması konusunda global olarak çalışmalar var. Dünya genelinde bu konuda ciddi bir çaba sarf ediliyor. Sonuç olarak yenilenebilir enerjinin doğaya zarar vermediğini biliyoruz.”
Peki güneş enerjisini nasıl değerlendiriyorsunuz? Avantajları, kullanımı!
“Yenilenebilir enerji kaynakları arasından en demokratik olanın güneş olduğunu düşünüyorum. Peki neden böyle ifade ediyorum örnekle açıklayayım; Diyelim ki bugün bir kampa gittiniz ve kampta katlanabilir fotovoltaik ile 1 kw veya 2 kw bir sistemle elektrik üretebiliyoruz. Bunu yaparken aynı zaman da çevreye minimum zarar vermiş oluyoruz. Çok ulaşılabilir çok uygun fiyatlı ve en demokratik enerji formu herkes için nerede olursanız olun one said bina üzerinde veya bir yelkenli teknede veya bir kamp alanında güneş hazır bir kaynak. Bu enerjiyi artı bir değere, enerjiye dönüştürmek mümkün.”
Güneş enerjisi üzerinden devam edersek çatı meselesine değinmemek olmaz. Türkiye’deki çatı kurulumları üzerine neler söyleyebilirsiniz.
“Güneşin enerji kaynağından yararlanmak isteyen işletmeler ve kişiler için önemli nokta çatı kurulumu. Türkiye’de bu konu daha çok yeni, güneş enerjisi yerinde üretim yerinde tüketim mottosuna çok uygun. Dünyadaki çatı örneklerine baktığımızda birçok ülkeye göre güneşi daha fazla görüyoruz ve yoğun bir güneş ışığına maruz kalıyoruz. Şunu belirtmeliyim hep çatı dememin sebebi, güneş ışığını fazla almamız, bunu doğru kullanım ile enerjiye dönüştürme şansımız çok fazla. Dolayısıyla statiği çok kötü olmayan çatılara bugünkü teknolojilerle çat sistemleri kurabilir ve süreci rahatlıkla yönetebiliriz.”
