Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından hazırlanan İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi ekim ayı sonuçları açıklandı. Endeks, alınan ihracat siparişlerindeki sert düşüşün etkisiyle ekim ayında pandemi sonrasının en düşük seviyesine geriledi. İhracat pazarlarındaki küçülme, siparişlerde önemli oranda gerilemeye neden oldu. Son çeyrekte iç ve dış talepte görülen daralmalar önümüzdeki aylarda faaliyetlerde de sert düşüşler olabileceğinin sinyallerini veriyor.
İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi ekim ayında 0,64 puanlık kayıpla 69,78 puana indi. Bileşik endeks pandemi sonrasındaki toparlanmanın önemli kısmını geri vererek 2022 yılının en düşük seviyesine geriledi. Mevsimsellik etkilerinin yanı sıra pazarlardaki koşulların bozulması, Bileşik Endeks’te düşüşün nedenleri arasında yer aldı.
EKİM AYINDA FAALİYETLERDE SINIRLI ARTIŞ OLDU, İHRACAT ARTIŞI DURDU
Eylül ayında zayıflayan inşaat malzemeleri sanayi faaliyetleri ekim ayında sınırlı da olsa yeniden artış gösterdi. Yüksek mevsimin sonuna yaklaşılırken iç pazardaki yavaşlama etkisi, faaliyetleri sınırlamaya başladı. Bu dönemde dış pazarlardaki yavaşlama, finansman sıkıntıları ile yüksek maliyetler de faaliyetler üzerinde etkili oluyor.
Faaliyet Endeksi ekim ayında bir önceki aya göre 0,1 puan artış gösterdi. Alt faaliyet gruplarında ise farklı eğilimler ortaya çıktı. İç pazarda hareketlilik sürerken yurtiçi satışlar ekim ayında sınırlı ölçüde arttı. İhracat seviyesi ekim ayında değişmedi. İç pazardaki geri dönüş dikkat çekerken dış talepteki yavaşlama ise daha belirgin hale geldi.
İç ve dış pazardaki bu gelişmelerle birlikte finansman sıkıntıları ile yüksek maliyetler, faaliyetler üzerinde baskı oluşturuyor.
GÜVEN ENDEKSİ YILIN SON ÇEYREĞİNDE KIRILGAN VE ZAYIF KALDI
Güven Endeksi ekim ayında da düşüş kaydederken özellikle dış pazarlardaki faaliyetlerde yaşanan düşüş güven kaybına neden oldu. İç pazardaki satışlarda gerçekleşen artış ise güveni destekledi. Ancak yüksek inşaat maliyetleri ve finansmana erişimde yaşanan zorluklar güveni baskılıyor. Yeni başlayan sosyal konut ve işyeri projesinin de Güven Endeksi’ne etkileri sınırlı kaldı.
Güven seviyesi bu dönemde bir önceki aya göre 0,35 puan azaldı. Kırılgan yapısı ile Güven Endeksi yeni yılın ikinci yarısında kademeli zayıflama eğilimini sürdürüyor. Türkiye ekonomisine yönelik güven seviyesi sınırlı ölçüde geriledi. İnşaat sektöründe ve inşaat malzemeleri sanayisinde ise güven sınırlı düşüşler kaydetti. Yurtiçi pazarlarda güven sınırlı ölçüde azalırken ihracat pazarlarına yönelik geriledi.
Güven yılın son çeyreğinde kırılgan ve zayıf kalmaya devam etti. Pazarlardaki yavaşlamanın yanı sıra finansmana erişimde yaşanan sıkıntılar, jeopolitik riskler ile yüksek maliyetler gibi birçok etken güveni sınırladı.
İHRACAT SİPARİŞLERİNDEKİ SERT DÜŞÜŞ, ÜRETİM VE İSTİHDAM BEKLENTİLERİNİ DE DÜŞÜRDÜ
Beklenti Endeksi ekim ayında bir önceki aya göre 1,2 puan geriledi. Böylece Beklenti Endeksi son altı ay boyunca düşüş kaydetti. Pazar koşullarındaki zayıflama, özellikle de ihracat siparişlerinde yaşanan sert düşüş gerilemede etkili oldu. İç ve dış pazara ilişkin göstergelerde sert düşüşler kaydedilirken buna bağlı olarak üretim ve istihdam beklentileri de önemli ölçüde zayıfladı.
Türkiye ekonomisine ilişkin beklentilerde sınırlı düşüş kaydedildi. Yüksek maliyetler, enflasyon ve finansmana erişimdeki zorluklar ekonomik beklentileri zayıflatıyor. Önümüzdeki üç aya ilişkin alınan yurtiçi siparişler azalmaya devam ederken ihracat siparişleri sert düşüş kaydetti. İhracat pazarlarındaki daralma bu dönemde daha belirgin hissedilmeye başlandı.
Önümüzdeki üç ayın üretim beklentisi, iç ve dış talepteki düşüşe bağlı olarak ekim ayında sert düşüş gösterdi. İç talepteki yavaşlama ve dış talepteki daralma, beklentileri önemli ölçüde zayıflattı. İhracat pazarlarına ve iç pazara ilişkin beklentiler, faaliyetlerde de daralma olacağına işaret ediyor.
