Günümüzde ev sahiplerini en çok ilgilendiren konuların başında kentsel dönüşüm gelirken ağırlıklı olarak kentsel dönüşüm nedir, nasıl gerçekleşir ya da müteahhit nasıl seçilir vb. sorulara yanıt aranıyor. Buradan yola çıkan İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) “Kentsel Dönüşüm ve Dönüşüm Alanlarında Müteahhit Seçme Rehberi” ile ülkemiz adına bir ilke imza attı.
Hedef: Gelecek Nesillere Güvenli, Sağlam ve Yaşanabilir Şehirler Bırakmak
İNDER Genel Başkanı Engin Keçeli; “Ülkemiz, dünyanın ek aktif deprem bölgelerinden birinde konumlandığı için sık sık sismik aktivitelerle karşılaşıyor, geçen sene olduğu üzere ağır kayıplar veriyoruz. Son olarak tam 12 şehrimizi derinden yıkıma uğratan bu afet, bizlere kentsel dönüşümün tercihten öte zorunluluk olduğunu gösterdi” dedi.
Engin Keçeli, konuşmasına şöyle devam etti: “Deprem felaketlerinin de yıkımını en az seviyeye indirmek adına müteahhit seçiminin, projenin başarısı adına kritik derecede önemli olduğunu gördük. Buradan yol acıkarak Kentsel Dönüşüm ve Dönüşüm Alanlarında Müteahhit Seçme Rehberi’ni hazırlattık. Rehberle birlikte hem sektör profesyonellerine hem de ev sahiplerine yol gösteren pratik bilgiler sunuyoruz. Bu rehberin okuyucularına bilinçli kararlar almalarında, gelecek nesillere güvenli, sağlam ve yaşanabilir şehirler bırakmalarına katkı sağlayacağına inanıyorum.”
Doğru Müteahhit Seçimi Hayati Öneme Sahip Bir Adım
İNDER Başkan yardımcısı İnşaat Mühendisi Ayten Babaoğlu’da kentsel dönüşümün, Türkiye'nin en önemli ve en acil meselelerinden biri haline geldiğini belirterek; “Geçen sene yaşadığımız büyük deprem felaketi, hepimizin kentsel dönüşüm sürecine ne kadar hazırlıksız yakalandığını acı bir şekilde gösterdi. Güvenli yapılar inşa etmek, can kayıplarını önlemek ve şehirlerimizi daha yaşanabilir kılmak için atılacak adımlarda, doğru müteahhit seçimi hayati öneme sahip bir adım oluyor. Bu nedenle, Kentsel Dönüşüm Alanlarında Müteahhit Seçme Rehberi’ni hazırlamaya karar verdik. Rehberle kentsel dönüşüm projelerinde karşılaşılabilecek temel sorulara net cevaplar sunarak, müteahhit seçim sürecini kolaylaştırmayı amaçladık. Böylelikle bu süreci daha anlaşılır ve ulaşılabilir kılmayı, herkesin doğru kararlar almasına yardımcı olmayı hedefliyoruz. Umarım bu rehber, kentsel dönüşüm projelerinde yol gösterici bir kaynak olur ve şehirlerimizin geleceğini şekillendirme çabalarımıza değer katar” dedi.
Rehber, En Sık Karşılaşılan Sorular ve Sorunlar Araştırılarak Derlendi
Avukat Ali Güvenç Kiraz ise Kentsel Dönüşüm Alanlarında Müteahhit Seçme Rehberi’nde “Risk Tespiti ve İlk Adımlar, Müteahhit Araştırması ve Seçimi, Sözleşme ve Güvenceler, Proje Yönetimi ve Teslim ile Finansal ve Hukuki Hususlar” olmak üzere 51 soru ve cevabın yer aldığı toplam 5 bölüm bulunduğunu, bu bölümlerin kentsel dönüşümde uzun yıllar boyunca yapılan gözlem sonucunda en sık karşılaşılan başlıklardan derlediğini dile getirdi.
Merak Edilen 51 Soru, Anahtar Gibi 51 Yanıt
Rehberin ilk bölümü olan Risk Tespiti ve İlk Adımlar kapsamında evin deprem açısından riskli olup olmadığının anlaşılması, risk tespiti için yetkili kurumlarda başvuru sürecinin nasıl işlediği, binanın riskli çıkmasının ardından yapılacaklar, daire sahipleri ile anlaşma süreci, arsanın imar durumu, mevcut yapının tapu durumu, olası sorunların çözümlenme yolları ile izinsiz eklentiler vb. durumlardan haberdar olma yöntemlerine değiniliyor.
Rehberdeki ikinci bölüm olan Müteahhit Araştırması ve Seçimi çerçevesinde dikkat edilecek yasal düzenlemeler, sık yapılan hatalardan nasıl kaçınılacağı, projenin zamanında tamamlanması için müteahhidin sahip olması yetkinlikler, müteahhidin lisans ve yetkinliğinin kontrolü, istenebilecek teminatlar, sorulması gereken sorular, talep edilmesi gereken referanslar ve müteahhidin ekonomik yeterliliğini gösteren belgeler anlatılıyor.
Sözleşme ve Güvenceler bölümü kapsamında ise sözleşmelerde yer alması gereken konular, net ve brüt daire hesabı, yeni projede dikkat edilmesi gerekenler, ruhsat ve iskan sürecinde müteahhitten beklentiler, tapu süreci, sözleşmelerde olması gereken diğer güvencelere dair detaylar, müteahhit ve arsa sahibinin üstlenmesi gereken konular, sözleşme süresi, aranacak cezai şartlar, kat karşılığı oran hesabı, arsa ve bina değerini tespit edilme yolları, müteahhidin projeden çekilmesi sonucunda sahip olunan haklar, avukattan danışmanlık almanın önemi ve sözleşmelerde değişikliğe gidilmesi durumunda izlenecek yollar aktarılıyor.
Proje Yönetimi ve Teslim başlığı altında bina sahibinin rolüne, inşaat sürecinde kalite kontrolünün nasıl sağlanacağına, yapı denetim sürecinin işleyişine, teslim edilen projedeki eksik ve hataların nasıl düzeltileceğine, geç teslimlerde nasıl yol izleneceğine, inşaat sürecinde müteahhit değişikliği yapılıp yapılamayacağına, projede enerji verimliliği sertifikası bulunup bulunmayacağına, iş sağlığı ve güvenliği adına müteahhidin sorumluluklarına, iskan için alınması gereken izinlere ve projenin tamamlanmasıyla mülk sahiplerinin yapması gerekenlere değiniliyor.
Rehberin son bölümü olan Finansal ve Hukuki Hususlar kısmında da kentsel dönüşüm projelerinde finansman seçenekleri, kira ve taşınma desteği, vergi indirimleri ve devlet teşvikleri hakkında bilgi alma yolları, hukuki uyuşmazlıklar veya anlaşmazlıklar durumunda izlenecek yollar, arsa payı hesabı, müteahhidin vekâlet istemesi durumunda dikkat edilecek hususlar anlatılıyor.
İNDER’in Kentsel Dönüşüm Alanlarında Müteahhit Seçme Rehberi’ne derneğin internet sitesinden ulaşılabiliyor.
