Gri su kullanımı, su tasarrufu ve sürdürülebilirlik açısından giderek daha fazla önem kazanan bir konudur. Gri su, evsel atık suyun belirli bir kısmını ifade eder ve genellikle banyo, lavabo ve çamaşır makinesi gibi kaynaklardan gelir. Bu su, siyah su olarak adlandırılan tuvalet atık suyundan farklı olarak nispeten temizdir ve yeniden kullanılabilir. Gri su, günlük yaşamda kullanılan suların tekrar değerlendirilmesi amacıyla ayrılan bir su türüdür. Evsel kullanımda ortaya çıkan bu su, genellikle banyo, duş, lavabo ve çamaşır makinesi gibi yerlerden gelir.
Gri su, genellikle deterjan, sabun ve diğer kimyasalları içerebilir, ancak doğru şekilde arıtıldığında, sulama, klozetlerdeki sifon suyu veya temizlik gibi alanlarda kullanılabilir. Gri su kullanımı, su kaynaklarının sürdürülebilir yönetimi için kritik bir öneme sahiptir. Hem bireysel hem de toplumsal düzeyde su tasarrufuna katkı sağlayan bu uygulama, su kaynaklarının korunmasına ve çevre üzerindeki olumsuz etkilerin azaltılmasına yardımcı olur. Özellikle su kıtlığı yaşanan bölgelerde, gri su sistemlerinin yaygınlaştırılması, gelecekte su krizlerinin önüne geçilmesi için önemli bir adım olabilir. Ekomaxi Yönetim Kurulu Başkanı Osman Yağız, gri su kullanımının su krizi ile mücadeledeki rolüne ve gri su sistemlerinde güvenli depolamanın önemine dikkat çekti.
Yağız, TÜİK’in yayınladığı 2022 yılı ‘Su ve Atık Su İstatistikleri’ne göre; belediyeler tarafından içme ve kullanma suyu şebekesine çekilen kişi başı günlük ortalama su miktarının 229 litre iken kişi başı günlük ortalama atık su miktarının 197 litre olduğunun altını çizdi.
"Sudan yüzde 50 ila 80’lere varan oranlarda tasarruf sağlıyor"
Yağız, "Atık suyun 2/3'ünü oluşturan gri suyun; bahçe sulamada, tuvalet rezervuarlarında ve temizlik amacıyla kullanılması sayesinde sudan yüzde 50 ila 80’lere varan oranlarda tasarruf sağlanabiliyor. Böylece gri su kullanarak hem kişilerin su ayak izini hem de su giderlerini düşürmek mümkün hale geliyor.” dedi.
"Betonarme depolar gri suyun kimyasal yapısını bozuyor"
Yağız, betonarme depolarda toplanan gri suyun kalitesini korumak mümkün olmuyor diyerek konuşmasını şöyle tamamladı:
“Gri suyu toplayıp, DIN 4046 standardına uygun kalitede arıtıp, depolamak ve depolama işlemi sonrasında da suyun güvenlik ve sağlık kriterlerini karşılayabilmek gerekiyor. Ancak betonarme depolarda toplanan gri suyun kalitesini korumak mümkün olmuyor. Çünkü aşırı sıcak ve soğuklarda dış ortam şartlarından ve UV ışınlarından etkilenen betonarme depolarda zaman içerisinde; pas, yosun ve bakteri oluşabiliyor. Bu durum ise filtrelenen gri suyun kimyasal yapısını bozduğu için hem yaşamı tehdit ediyor hem de çevresel bir tehdit oluşturuyor. Betonarme su depolama yönteminin bu olumsuz etkilerini önlemek için gri su depolama sistemlerinde ‘GRP su deposu’ kullanımı kritik önem taşıyor."