Deprem riski yüksek bölgelerde, binaların güvenliği hayati önem taşıyor. Mevcut yapıları güçlendirmek için hangi teknikler kullanılıyor? Deprem izolasyonu, sismik bağlantılar ve yapı güçlendirme sistemleri nasıl uygulanmalı? Arfen Sismik Genel Müdür Yardımcısı Vahid Alinejad ile gerçekleştirdiğimiz röportajda, deprem güçlendirme yöntemleri, yeni teknolojiler ve sektördeki gelişmeleri konuştuk.
FOTO: Arfen Sismik Genel Müdür Yardımcısı Vahid Alinejad
Betonarme binalarda güçlendirme projeleri için hangi malzemeler tercih edilmeli ve neden?
Tüm yapıların davranışı birbirinden farklı olduğu için her yapının ihtiyacı da birbirinden farklıdır. Yapının sorunlarına odaklanarak, BRB ve TYD gibi deprem sönümleyiciler güçlendirme projeleri için önerilebilir. Deprem sönümleyiciler, yapıya ilave rijitlik ve ek sönümleme kabiliyeti kazandırır. Bu ek sönüm etkisi; ivme, yer değiştirme gibi yapının hasar almasına sebep olabilecek etkileri azaltır. Bu malzemelerin dışarıdan uygulanabilme seçeneklerinin de olması, mevcut yapıda faaliyetin minimum düzeyde müdahalesi ile uygulanabilir.
Sonuç olarak, BRB ve TYD gibi deprem sönümleyiciler, betonarme binalarda güçlendirme projeleri için ideal malzemelerdir, çünkü hem yapının güvenliğini artırır hem de yapının deprem performansını önemli ölçüde iyileştirir.
Deprem güçlendirme çalışmaları kapsamında geleneksel metot ile yenilikçi metodu birbirinden ayıran nedir?
Yapının güçlendirilmesi için geleneksel metot dediğimiz mantolama ve diğer işlemlerin yapılması durumunda yapı içerisinde faaliyet sürerken mümkün olmaması çalışmayı güçleştiren en büyük etmenlerden biridir. Yenilikçi metotlar ile yapı içerisinde faaliyet devam ederken içerisindeki müdahaleler minimum düzeyde tutularak dışarıdan güçlendirme yöntemi kullanılabilir. Yenilikçi yöntemler kapsamında deprem sönümleyicilerin yapıya ilave sönüm etkisi sayesinde yapının sadece güçlendirilmesi değil performans seviyesindeki yükselme etkisinin avantajları da göz ardı edilemez.
Güçlendirme projelerinde kullanılan yenilikçi yöntemlerin uluslararası standartlara uygunluğu nasıl sağlanıyor?
Standartlara uygun yükleme protokolleri hazırlanarak testler yapılıyor ve üniversite onayına sunularak nihai karar veriliyor.
Son olarak eklemek istedikleriniz nelerdir?
Yenilikçi yöntem olarak bahsettiğimiz deprem sönümleyiciler aslında Japonya ve diğer ülkelerde depreme karşı kullanılan cihazlardır. Ülkemizde özellikle son yıllarda bu yöntemlerin kullanıldığı proje sayısı artış göstermiştir. Gelişen teknoloji ve yerli üretim imkânlarıyla, Türkiye’nin de bu alanda Japonya’daki başarıyı yakalayabilmesi için her zamankinden daha fazla fırsat bulunmaktadır. Depreme karşı dayanıklı, yüksek kaliteli yapılar inşa etmek ve ülkemize değer katmak için bu fırsatı değerlendirmek, hepimizin ortak sorumluluğudur düşüncesindeyiz.