Sakarya’da bulunan modern fabrikasında yüzde 100 yerli sermayeyle bahçe, kompakt ve tarla traktörleri üreten Başak Traktör, üretim hatlarında çok paletli CNC dik ve yatay işleme merkezlerinden yararlanıyor.
Şirket, 12 paletli ve 36 paletli CNC işleme merkezlerinde sıfır ayar duruş ve kayıplar ile esnek (flexible machining system) üretim yapma kabiliyetlerine sahip. Son zamanlarda çok paletli CNC işleme merkezleri ve C eksenli tornalara yaptığı yatırımlarla kapasite ve verimlilik artışları sağlayan Başak Traktör’ün Genel Müdürü Duyşen Erdoğan, “Gerek üretimde gerekse bakım sisteminde yapılan iyileştirmeler ile OEE (Toplam Ekipman Etkinliği) verimlilik oranlarımızı yüzde 75’ten yüzde 85 seviyelerine çıkardık” dedi.
Duyşen Bey, bize Başak Traktör’ün yapılanmasını anlatmanızı rica ediyoruz. Şirketiniz alanında ne gibi ilklere imza attı?
1914 yılında kurulmuş çiftçilerin güvenini kazanmış bir tarım makinaları markasıyız. 40.000 metrekaresi kapalı toplam 275.000 metrekarelik modern fabrikamızda çiftçilerin ihtiyacına uygun olarak 50 HP’den 122 HP’ye 2x4 ve 4x4 çekişli traktörler üreterek ülkemiz çiftçisine ulaştırıyor ve 4 farklı kıtada 50’den fazla ülkeye traktörlerimizi ihraç ediyoruz. 5120 Modelimiz 2020 yılında Almanya’da düzenlenen, dünyanın en prestijli tasarım yarışması olan “IF Design” tasarım ödülüne layık görüldü. Bu alanda ödül kazanan ilk yerli traktör markası olmaktan dolayı gururluyuz.
İş gündeminizi öğrenebilir miyiz? 2021 yılını nasıl tamamladınız, değerlendirir misiniz? 2022 yılı için varsa yeni yatırım planlarınızı ve hedeflerinizi öğrenebilir miyiz?
2021 yılında yeni pazarlara girerek ihracatımızı yüzde 88 arttırdık. Artık Japonya’dan Almanya’ya Peru’dan Tayvan’a çok değişik coğrafyalarda bayrağımızı dalgalandırıyoruz. Yurt içiyle birlikte 2021 yılında büyüme oranı yüzde 24 seviyesinde gerçekleşti. 2022 yılı ilk çeyreğinde de bu trend pozitif yönde devam etti. Dünyanın içinden geçtiği bu zorlu dönemde, elbette verimlilik çalışmaları gündemimizin en ön sırasında durmaya devam ediyor. Büyümeyi optimum kaynakla sağlamak dün de önemliydi ama artık çok daha önemli.
Yeni üretim hattı, Ar-Ge, tesis ya da teknoloji yatırımı kararı nasıl veriliyor? Yakın dönemde ne tür bir yatırıma imza attınız?
Ar-Ge çalışmalarımız yoğun olarak sürmektedir. Buna paralel olarak gelişen teknoloji, pazarın talebi ve ihtiyaçları yatırım kararlarımızda etkili oluyor. Öncelikle yatırım yapılacak konular hakkında fizibilite hazırlıyoruz. Fizibilite raporları olumlu sonuçlanırsa yatırıma başlıyoruz. Yakın dönemde kaynaklı imalat için yeni yatırımlar gerçekleştirdik.
Fabrikanızda; hammadde girişinden, tasarım ve Ar-Ge çalışmalarına, oradan sevkine kadar olan üretim süreçlerini anlatır mısınız?
Başak Traktör olarak ürünlerimizin tasarımından başlayarak, kalite kontrol, prototip, test, seri üretim, müşteriye sevk ve satış sonrası gibi tüm iş süreçlerini kapsayan PLM ve ERP yazılımları kullanmaktayız. Yeni ürün geliştirme talepleri; fizibilite çalışmaları sonrası uygun bulunursa hayata geçirilmekte; Ar-Ge merkezimizdeki konusunda uzman mühendislerimiz tarafından çeşitli paket programlar kullanılarak tasarım ve analiz çalışmaları yapılmaktadır. Fonksiyon, performans ve ömür testlerine tabi tutulan prototip ürünlerimizin testlerinin başarıyla tamamlaması sonrası ürünlerimizin seri üretimine geçilmektedir. Seri üretime giren ürünlerin ham madde tedarik süreci, kalite kontrol süreci, sevk süreci ve satış sonrası süreci de dahil olmak üzere ürünün kullanımdan kalkana kadarki gerçekleşen tüm aşamaları sürekli olarak ilgili yazılımlar üzerinden kayıt altına alınarak yönetilmektedir. Böylece ürünlerimizin yaşam döngüsü boyunca her aşamasının sistemli olarak izlenebilir ve tüm varyantlarıyla yönetilebilir olmasını sağlıyoruz.
Sıfır duruş ve sıfır hata ile kaliteli üretim adına ne tür metod ve sistemler kullanılıyor? Daha çok hangi makina ve otomasyon donanım ve yazılım teknolojilerinden yararlanıyorsunuz?
Üretim hatlarında makina ve ekipman etkinliğinin sağlanması için öncelikle otonom bakım faaliyetleri uyguluyoruz. Arıza oluşmadan önleyici ve koruyucu bakım sistemi uygulanarak planlı bakımlar ile arıza duruşları sıfıra yaklaştırılmaktadır. Bunanla birlikte kestirimci ve periyodik bakımlar ile olası duruş risklerimiz yok edilmektedir. Kalitenin prosesten sağlanması için makina ve proses yeterlilikleri (CMK ve CPK) ölçülerek ürünlerimizin kalite seviyesinin sürekliliği sağlanmaktadır. CNC işleme merkezlerinde işleme aparatlarında poke-yoke (hatasızlaştırma) uygulamaları ile kalitelinin sürekliliği ve standartlaşmasını sağlamaktayız.
Makina parkurunuz hakkında bilgi vererek, son dönemde bu alanda yaptığınız yatırımları ve sağladığı avantajları anlatır mısınız?
Motor ve transaxle üretim hatlarımızda temel olarak motor blok, dişli kutuları ve diferansiyel gibi katma değeri yüksek ve kalitesi açısından hassas parçalar üretiyoruz. Üretim hatlarımızda çok paletli CNC dik ve yatay işleme merkezleri kullanmaktayız. 12 paletli ve 36 paletli CNC işleme merkezlerinde sıfır ayar duruş ve kayıplar ile esnek (flexible machining system) CNC işleme merkezlerinde işleme aparatlarında poke yoke (hatasızlaştırma) uygulamaları ile kalitelinin sürekliliği ve standartlaşmasını sağlamaktayız. Üretim yapma kabiliyetlerimiz vardır. Son zamanlarda almış olduğumuz yine çok paletli CNC işleme merkezleri ve C eksenli tornalar ile kapasite ve verimlilik artışları sağladık. Gerek üretimde gerekse bakım sisteminde yapılan iyileştirmeler ile OEE (Toplam Ekipman Etkinliği) verimlilik oranlarımız yüzde 75’ten yüzde 85 seviyelerine çıkmıştır.
Depolarınızda operasyon süreçlerini hızlandırmak ve doğru sevkiyatı sağlamak adına ne tür donanım ve yazılımlardan yararlanıyorsunuz?
Tüm depo ve lojistik süreçlerimizi ERP sistemi üzerinde yürütüyoruz. Tüm saha elektronik adresleme sistemleri ve ERP sistemine entegre el terminali uygulamaları ile sevkiyat ve diğer işlemler yapılmaktadır.
