Bloomberg HT’de yayınlanan, iş dünyasının önemli isimlerinin ağırlandığı ve sektörlere dair kritik konuların masaya yatırıldığı “İş Dünyası” programının 24 Ekim Pazartesi günkü konuğu Yurtbay Seramik Yönetim Kurulu Başkan Vekili Z. İlter Yurtbay oldu. Zeliha Saraç ile seramik sektörü ve Türkiye’de iş dünyası hakkında konuşan Yurtbay, Avrupa’daki enerji krizinden seramik sektöründeki ham madde sıkıntısına ve tüm bu süreçlerin Türkiye ve Türkiye’deki seramik sektörüne etkisinden bahsederek 2023 yılı hakkındaki öngörülerini de paylaştı.
“AVRUPA TARAFINDA ERİŞEBİLİRLİK, TÜRKİYE'DE İSE FİYATLARIN YÜKSEK OLMASI SEBEBİYLE BİR ENERJİ KRİZİ YAŞANIYOR"
Seramik sektörünün, Avrupa’daki enerji darboğazını ve hammadde sıkıntısını birebir yaşayan sektörlerden bir tanesi olduğunu belirten Zeliha Saraç’a eklemeler yapan İlter Yurtbay, Türkiye’nin seramik üretiminde Ukrayna kilini kullandığını ancak Ukrayna-Rusya arasındaki sıkıntı sebebiyle artık kullanılamayan Ukrayna kilinin yerine, çok yakın olan Şile kilinin tercih edildiğini ifade etti. Enerji tarafında ise maliyetlerin arttığını belirten Yurtbay, “Avrupa tarafında erişilebilirlik, Türkiye’de ise fiyatların yüksek olması sebebiyle bir enerji krizi yaşanıyor. Biz sene başından bu yana doğalgazda TL cinsinde 8 kat, Euro cinsinde 5 kat; elektrikte TL cinsinde 6 kat, Euro cinsinde 4 kat zam gördük. Avrupa’da gaz dağıtımı özelleşmiş durumda. Yakın zamana kadar aldığımız bilgiler, Avrupa’daki üreticilerin uzun dönem gaz kontratları yaptığı yönündeydi ama son gelişmelerden sonra gaz dağıtıcı firmalar, uzun süreli kontratları sonlandırdılar. Bunun Türkiye için 2023 ve 2022’nin son çeyreği adına avantaj olarak görüyoruz.”
"TÜRKİYE'DE DOĞALGAZ ADINA YAPILAN ÇALIŞMALAR, GELECEĞE UMUTLA BAKMAMIZI SAĞLIYOR"
Zeliha Saraç’ın enerji krizi ve bunun yarattığı resesyonun kalıcılığı hakkındaki sorusunu, süreci geçici olarak gördüğünü belirterek yanıtlayan Yurtbay Seramik Yönetim Kurulu Başkan Vekili Z. İlter Yurtbay, “Bu sürdürülebilir bir şey değil. Ülkemizde de doğalgaz ile ilgili çalışmalar var, bunları da yakından takip ediyoruz. Bizler için oyun değiştirecek bir hamle olacak. Rusya ve ülkemiz arasındaki Türkiye’nin gaz dağıtıcısı olması konusunu yakından takip ediyoruz. Bunlar geleceğe umutla bakmamızı sağlıyor" dedi.
İş dünyasında yüksek maliyetle edinilmiş hammaddenin resesyon ihtimalinin getirdiği gelişmeler ve lojistik sorunlar sebebi durduğunu, dolayısıyla stok fazlası olduğunu ve bu maliyetin de finansmana yansıdığına dair değerlendirme yapan Saraç’ın ifadelerine ekleme yapan İlter Yurtbay, “Bizim stoktan ziyade ihraç yaptığımız ülkelerle ilgili teslim maliyeti sorunumuz var" ifadelerini kullandı. Seramik sektöründeki ÜFE’nin yüzde 207 olduğunu hatırlatan Yurtbay, bunun ihracatı zorladığını belirterek “Öngörülebilir enerji fiyatları ile enerji edebilsek 2023 için önümüzü çok daha rahat görebileceğiz" şeklinde konuştu.
Zeliha Saraç’ın alternatif pazarlar, alternatif hammadde edinilecek ülkeler ile mevcut ve gelecek yatırımları hakkındaki sorusunu da yanıtlayan Yurtbay, seramik sektöründeki firmalardan GES’e yatırım yapanların olduğunu, bunlardan birinin de Yurtbay Seramik olduğunu belirterek, “Bizim daha çok sıkıntı yaşadığımız konu fiyatlandırma. Ancak, hammadde tarafında gerekli mercilerle yürüttüğümüz çalışmalarımız var. Biz Şile tarafında çıkartılabilir maden alanlarını ne kadar arttırırsak o ölçüde dışa bağımlılığı azaltacağız" ifadelerini kullandı.
"ÖNGÖREMEZLİK İÇERİSİNDEYİZ, ANCAK 2023 YILININ İKİNCİ ÇEYREĞİNDEN SONRA DÜZENE GİRECEĞİNİ DÜŞÜNÜYORUZ"
İlter Yurtbay, 2022’nin ilk çeyreğinde sanayi ihracatında çarkların cam, seramik, çimento gibi toprak ürünlerinde yoğunlaştığını belirten Saraç’ın mevcut durum hakkındaki sorusunu “Son çeyrekte bir düşüş trendi içerisindeyiz. Bu da toplam girdimizin yüzde 60’ını oluşturan doğalgaz ile ilgili olan bir şey. Yurtdışında doğalgaz ile ilgili tavan fiyat uygulamaları var. Bizlerse, son gelişmeler haricinde, öngörülemezlik içerisindeyiz. Ama bu durumun 2023 yılının ikinci çeyreğinden sonra düzene gireceğini düşünüyoruz" şeklinde yanıtladı.
Finansmana erişimin öneminin de altını çizen Yurtbay, Türkiye’nin son iki senede üretim kapasitesi olarak ciddi bir büyüme kaydettiğini belirterek, “Bu yatırımların vaktiyle devreye alınabilmesi için finansmana erişim çok önemli. Bunun haricinde parite problemi hakkında ihracatçının alışık olduğu bir Euro-Dolar paritesi var; şu anda o biraz altüst olmuş durumda. Bu da fiyatlama yaparken zorluklara yol açıyor" şeklinde konuştu.
