Doka Kalıp İskele Genel Müdürü Ender Özatay, her yıl şirket bütçelerinin yüzde 2,5’ini ArGe’ye ayırdıklarını belirterek, “Son yıllarda ArGe çalışmalarında dijitalleşmeye odaklandık ve hiç beklemediğimiz bir anda gerçekleşen pandemiyle değişen koşullar, dijitalleşmenin büyük ivme kazanması, bu kararımızın ne kadar yerinde olduğunu gösterdi. Dolayısıyla 2023’te de bu doğrultuda, sektöre katma değer sağlayacak teknoloji odaklı yeni ürünler geliştirmeye dönük yatırımlar yapacağız” dedi. Özatay, sorularımızı yanıtladı...
2022 yılını sektör ve şirketiniz açısından değerlendirir misiniz? 2023 yılı için öngörüleriniz nelerdir? 2023 için ne tür yatırımlar planlıyorsunuz?
Doka, son 4 yıldır büyük ölçekli projelere, ayrıca dijitalleşmeye ve e-ticaret satışlarına odaklandı. 2022 yılı için, pandemiden sonra oluşabilecek durgunluğu da öngörerek bir büyüme senaryosu yerine, cirosal olarak aynı seviyelerde kalmayı hedeflemiştik. Nitelikli projelerde yer aldık ve iş ortaklarımıza projenin gerektirdiği en efektif çözümleri sunma gayretinde olduk. 2022 yılını öngörümüzden daha iyi finansal sonuçlar ile kapatıyoruz. Son dönemde sektördeki öncelikli konuların başında maliyetlerin öngörülebilir olmayışı geliyor. Sektörümüzde verimlilik maalesef yüzde 40 gibi çok düşük seviyelerde. 2023 yılında bu çerçevede iş yapış biçimlerimizi tekrar gözden geçirmeliyiz. Bu yılki konut maliyetleri geçen yılın 2 katı üzerinde gerçekleşiyor. Bu nedenlerle 2023’te geçtiğimiz yıllardakine benzer bir süreç tekrar yaşanacak ve maliyetlerin azaltılmasında önemli bir etken olan endüstriyel kalıp kullanımı hiç şüphesiz artacaktır. Doka, son yıllarda ArGe çalışmalarında dijitalleşmeye odaklandı ve hiç beklemediğimiz bir anda gerçekleşen pandemiyle değişen koşullar, dijitalleşmenin büyük ivme kazanması, bu kararımızın ne kadar yerinde olduğunu gösterdi. Dolayısıyla 2023’te de bu doğrultuda, sektöre katma değer sağlayacak teknoloji odaklı yeni ürünler geliştirmeye dönük yatırımlar yapacağız. Şunu da rahatlıkla ve gururla söyleyebiliriz ki, Türkiye’de teknolojik olarak en ilerde şu an biz varız. Bunun nedeni de ArGe’ye verdiğimiz büyük önem.
2023 yılı için sunacağınız yeni iskele-kalıp sistemleri var mı? Hangi tür yapılarda ve üretim tesisi projelerinde ne tür iskele-kalıp sistemlerinizi öne çıkaracaksınız?
Doka ekibinin yetenekleri çok geniş kapsamlıdır. Geliştireceğimiz ürünlerde kalıp mühendisliği ile ilgili zorluklara, henüz tasarım aşamasında doğrudan odaklanıyoruz. Her yıl şirket bütçesinin yüzde 2,5’ini ArGe’ye ayırıyoruz. 2023 yılı için piyasaya sunacağımız ürünlerin büyük kısmı da, teknolojinin ve mühendisliğin bir arada harmanlandığı “akıllı” ürünlerden oluşacak. Yer alacağımız projelerde öne çıkacak sistemlerimizden biri zorluk derecesi yüksek binalarda hızlı servis ve mühendislik ağı sunan “Frami Xlife” olacak. Bu ürün, hava şartlarından ve vinç kullanımından bağımsız, tamamen hidrolik olarak tüm bina boyunca tırmanabiliyor. Böylece olumsuz hava koşullarında dahi hem çalışanların güvenliğini sağlayan, hem de hava koşullarının olumsuz etkisinden koruyan en uygun çalışma ortamı sunuyor. Yeni ürünlerimizde Ringlock da, tüm çalışma iskelesi uygulamaları için tek sistem olmasıyla öne çıkıyor. Malzemesinin yüzde 80’inin farklı uygulamalar için tekrar kullanılabilir olduğu Ringlock Çalışma İskelesi Sistemi, tüm kullanım alanlarında güvenli uygulama, bir iskele ile birden çok uygulama yapabilme imkanı sağlıyor. Ringlock, daha az sayıda farklı üründen oluşması nedeniyle kurulum ve sökümde kolaylık sunarken, şantiyeye hız ve tasarruf imkanı veriyor. Doka’nın şantiyelerdeki maliyetleri düşürmeye yönelik ürünlerinden ReFormax ise, hızlı ve güvenli yeni panel kalıp sistemi. ReFormax, inşaatların temelden kolona ve perdeye kadar tüm ihtiyaçlarını ekonomik bir şekilde karşılıyor.
2023’de yurtiçi ve yurtdışı hangi projelere ağırlık vereceksiniz? Bu projelere ürünleriniz ne tür katma değerler sunacak?
Gelecek yıl yurt içinde ve bölgemizde köprü, otoyol, viyadük, okul, hastane ve rezidans projeleri dahil büyük çaplı ve özellikle de nitelikli projelerde yer almaya devam edeceğiz. Şirketimiz ülkemizin ve çevre coğrafyanın en önemli altyapı ve üstyapı projelerinde öncelikli tercih edilen kalıp ve iskele tedarikçisi konumunda. Pazarda nitelikli projeler hayata geçmeye devam ettiği sürece bizler, her zaman birinci tercih olmaya devam edeceğiz. Doka’nın geliştirdiği, teknoloji ve mühendisliği içeren iskele ve kalıp sistemleriyle yer aldığımız projelere hız, güvenlik ve katma değer sağlıyoruz. Son dönemde ağırlık verdiğimiz dijitalleşme yatırımlarımızla verimliliği ölçmeye de imkan tanıyoruz. Bu kapsamda kalıp planlamasını neredeyse sezgisel hale getiren mobil uygulama “Easy Formwork Planner” dahil son teknoloji dijital çözümlerimiz ve servislerimiz bulunuyor. Doka teknisyenleri en uygun kalıp çözümlerini, her bir duruma ve yapı gereksinimlerine tam olarak uyarlanmış yüksek performanslı servis paketleri ile birleştirmek için çalışıyorlar. Ne kadar farklı ve benzersiz olursa olsun, yüksek katlı projeler için bir şey geçerli; kalıp çözümü konusundaki taahhüdümüz hızlı, güvenli ve olabildiğince iyi bir inşaat sürecini tasarlamak için ortak bir paydada buluşuyor. Bunlardan “Concremote” yazılım ve donanımımız, betonda kalıp söküm sürelerinin belli aralıklara bağlı olarak değil, canlı ve dijital ölçümlerle belirlenmesi yoluyla şantiyelerde işin hızlandırılmasını sağlıyor. Bir başka çok tercih edilen Doka ürünü de çalışan güvenliğini sağlayan Xclimb 60 koruma perdesi. Bu sistemimiz ile bina yükseldikçe paneller de onunla beraber yükselerek, tüm bina boyunca boşluksuz ve güvenli bir çalışma ortamı oluşturuluyor. Kalıpların üzerine yerleştirdiğimiz Doka Contact ürünümüz de şantiyedeki verimliliği artırdığı için çok tercih ediliyor. Doka Contact ile her bir kalıp parçasının üzerinde bir sensör yerleştiriyoruz. Bu sensörler; kalıbın ne zaman hareket ettiğinin, nereden nereye taşındığı, ne zaman söküldüğü gibi pek çok bilgiyi veriyor.
Yurt dışı projelerde öne çıkan talepler neler oluyor? Devam eden bir projenizi paylaşır mısınız?
Büyük çaplı yurt dışı projelerde maliyet, hız ve güvenlik elbette öncelikli talepler olarak önümüze geliyor. Irak Merkez Bankası, tüm Orta Asya’nın en yüksek binası olan Özbekistan’daki Nest One Tower, Kazakistan Abu Dabi Plaza, Irak Merkez bankası, gibi nitelikli projelerde görev alan Doka, Bağdat’ta yapılan “Bağdat Mall” AVM Projesinde, ürün ve mühendislik çözümleriyle yer alıyor. “Bağdat Mall”, 160 bin metrekare temel üzerinde, mağazalar, otel alanı ve eğlence alanlarıyla devasa bir kompleks olarak inşa ediliyor. Proje tamamlandığında, bölgenin en büyük eğlence kompleksi olarak cazibe merkezine dönüşeceği öngörülüyor. Türkiye’nin ve çevre coğrafyanın en önemli altyapı ve üstyapı projelerinde öncelikli tercih edilen kalıp ve iskele tedarikçisi konumundayız.
